Strach przed porodem może paraliżować, zwłaszcza te kobiety, które nigdy nie rodziły lub mają za sobą traumatyczne przeżycia z tym związane. Młoda kobieta, która nie ma jeszcze dzieci, nie wie też, czego spodziewać się po porodzie, zaś historie starszych, bardziej doświadczonych koleżanek mogą być przerażające i zwiększać jej panikę. Nie można się oszukiwać, że poród nie wiąże się z żadnymi dolegliwościami bólowymi. Przy porodzie naturalnym dziecko musi przejść przez kanał rodny, a matka w czasie skurczów musi mu w tym pomóc. Wszystko to boli – ból umiejscawia się w brzuchu i kręgosłupie. Im dłużej trwa poród, tym dłużej kobieta musi stawiać czoło takim dolegliwościom. W dzisiejszych czasach w trakcie porodów naturalnych w wielu przypadkach stosowane jest znieczulenie. Jakie środki znajdują zastosowanie na salach porodowych?

Poród bez cierpienia

Na szczęście bezpowrotnie minęły czasy, kiedy to kobiety musiały rodzić naturalnie i cierpieć przy tym prawdziwe męki. Co prawda kobieta od wieków jest fizjologicznie naszykowana na to, aby wydać na świat potomstwo, ale przy dzisiejszym stopniu rozwoju medycyny nie musi ona cierpieć podczas porodu. Wydanie dziecka na świat może być najpiękniejszym dniem w życiu młodej matki, jeśli lekarz i położna dobiorą odpowiednią dla niej metodę uśmierzania bólu porodowego. Najważniejsze jest przy tym, aby życiu matki i dziecka nic nie zagrażało.

Wyróżnić można wiele rodzajów znieczulenia porodowego, wśród których najskuteczniejszym jest znieczulenie zewnątrzoponowe.

Znieczulenie zewnątrzoponowe

Najskuteczniejsze i najczęściej stosowane znieczulenie przy porodzie to znieczulenie zewnątrzoponowe, które rodzącej może podać wyłącznie anestezjolog. Znieczulenie jest wstrzykiwane w skórę w okolicę lędźwiową pleców, a igła powinna dotrzeć do przestrzeni zewnątrzoponowej pomiędzy dwoma wyrostkami kolczastymi 2, 3 lub 4 kręgu lędźwiowego, gdzie nie ma już rdzenia kręgowego. Przy wkłuciu zakładany jest cewnik, przez który w trakcie porodu można ponownie podać lek, bez konieczności ponownego wkłuwania się w plecy pacjentki. Warto podkreślić, że znieczulenie zewnątrzoponowe jest bezpłatne i refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia.

Kiedy można podać znieczulenie?

Niektóre kobiety mają bardzo niski próg bólu i już przy pierwszych skurczach proszą o podanie znieczulenia. Niestety, lekarz może odmówić podania farmaceutyku, jeśli poród na dobre się nie zaczął. Ból może być wywołany dolegliwościami ciążowymi czy skurczami przepowiadającymi poród. Wtedy podanie znieczulenia jest bezcelowe. Najlepiej podać znieczulenie zewnątrzoponowe, kiedy rozwarcie wynosi 3-4 cm, a skurcze są już bolesne. Można je aplikować pacjentce nawet w II etapie porodu, przy maksymalnym rozwarciu, ale nie wtedy, gdy główka dziecka jest już w kanale rodnym. Znieczulenie działa szybko – maksymalnie w ciągu kwadransa. Samo jego podanie jest niestety również bolesne. To ostatecznie lekarz podejmuje decyzję czy i kiedy podać rodzącej znieczulenie zewnątrzoponowe.

Inne metody uśmierzania bólu

Prócz znieczulenia zewnątrzoponowego w szpitalach położniczych w całej Polsce stosowane są i inne metody łagodzenia bólu porodowego. Pacjentce można podać dożylnie lub domięśniowo lek Dolargan, który działa od razu i zmniejsza uczucie bólu. Dolargan nie jest podawany pacjentkom chorującym na schorzenia wątroby lub nadciśnienie oraz posiadających uczulenie na ten lek.
Coraz bardziej powszechne jest stosowanie gazu rozweselającego przy porodzie. Jest to znieczulenie wziewne, będące mieszaniną tlenu i podtlenku azotu. Gaz nie eliminuje całkowicie bólu odczuwanego przy rodzeniu, ale sprawia, że kobieta znosi ból lepiej i mniej boi się samego porodu. Gazem pacjentka oddycha samodzielnie, przez jednorazowy ustnik, po odpowiednim poinstruowaniu jej przez położną.

Dlaczego nie powinno boleć?

Uśmierzanie bólu przy porodzie nie jest jedynie wymysłem pacjentek, które chcą uniknąć cierpienia spowodowanego przyjściem dziecka na świat. Ból powoduje, że w organizmie wytwarzany jest hormon stresu, tj. katecholamin, który powoduje zwężenie naczyń krwionośnych. Przepływa przez nie mniejsza ilość krwi, również przez macicę i łożysko, przez co warunki dla dziecka w brzuchu matki się pogarszają, a skurcze są mniej skuteczne. Hamuje to postęp porodu, co dla matki i dziecka może być niekorzystne.

Bez bólu lub z mniejszymi dolegliwościami bólowymi, przyszła matka skupia się na swoim zadaniu – wydania na świat dziecka, przez co poród przebiega szybciej a noworodek rodzi się w lepszej kondycji.