Noworodek przychodzi na świat z własną odpornością, która szybko jest tracona. Dlatego też powinien być karmiony piersią lub specjalnie dobranym mlekiem modyfikowanym, aby układ immunologiczny był w stanie walczyć z infekcjami. W Polsce zaleca się podawanie noworodkom i niemowlętom dwóch witamin – D i K. Dlaczego? Jaki wpływ ma suplementacja tych witamin na zdrowie dziecka?

Witamina K od urodzenia

Zgodnie z zaleceniem Ministra Zdrowia, wszystkie nowo narodzone dzieci w Polsce już w 1 dobie życia dostają w szpitalu zastrzyk z witaminą K domięśniowo. Dawka 0,5 mg pozwala na uzupełnienie braków tego składnika w organizmie noworodka. Po wyjściu ze szpitala pediatra zaleca podawanie noworodkowi witaminy K w postaci kapsułek lub kropelek, doustnie.

Witamina K chroni noworodka przed wystąpieniem groźnej dla jego zdrowia i życia skazy krwotocznej oraz przed zaburzeniami krzepnięcia krwi. Uszczelnia naczynia krwionośne, ma właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybiczne, choć paradoksalnie jest ona wytwarzana naturalnie przez bakterie żyjące w jelicie grubym. Z tego względu osoby dorosłe raczej nie mają problemu z jej niedoborem. Z czasem, kiedy jelita dziecka zasiedlane są przez dobroczynne bakterie, podawanie witaminy K przestaje być konieczne. Witamina ta chroni przed wystąpieniem krwawienia wewnętrznego.

Jakie dawki?

Dziecko karmione wyłącznie piersią nie otrzymuje wraz z mlekiem matki akurat tej witaminy, dlatego powinna ona być uzupełniana z zewnątrz. Zaleca się podawanie witaminy K niemowlęciu od 9. dnia życia aż do końca 3. miesiąca życia. Dzieci karmione sztucznie nie wymagają podawania dodatkowo witaminy K, z uwagi na fakt, że mieszanki mleka modyfikowanego stworzone dla nich zawierają ten składnik w ilości od 3 do 9 mg na 100 ml, co pozwala na pokrycie dziennego zapotrzebowania dziecka. Dziennie noworodek powinien otrzymywać od 2 tygodnia życia do ukończenia 3 miesiąca życia dawkę 25 mg witaminy K na dobę.

Aż 50 mg na dobę witaminy K powinny otrzymywać niemowlęta karmione naturalnie, u których występuje przedłużająca się żółtaczka, biegunka lub przejściowa cholestaza.

Witamina D

Dla rozwoju kośćca u dziecka ważne jest dostarczanie witaminy D. Nie jest ona produkowana przez organizm samodzielnie w dostatecznej ilości, dlatego musi być suplementowana. Jest ona niezbędna do prawidłowego rozwoju dziecka, ponieważ bez niej organizm nie jest w stanie przyswajać wapnia, który jest głównym składnikiem kości. Niedobór witaminy D u dzieci prowadzi do krzywicy oraz do szybkiego psucia się zębów. Witamina D ma korzystne działanie na odporność dziecka, na układ nerwowy i słuch oraz łagodzi stany zapalne skóry.

Niedobór witaminy D u dzieci prowadzi do ubytków kostnych. Kości czaszki mogą ulec rozmiękaniu, przez co może ona być zniekształcona. Efektem braku witaminy D jest późne zrastanie ciemiączka, krzywica żeber, słabość mięśni brzucha, nerwowość.

Jakie dawki?

Witamina D musi być podawana noworodkom i niemowlętom w odpowiednich dawkach. Dawka 400 IU/dobę jest właściwa dla dzieci urodzonych o czasie, karmionych naturalnie. Karmienie mieszane wymaga ustalenia przez lekarza odpowiedniej dawki i witaminy D. Można zaniechać jej suplementacji, jeśli dziecko spożywa około 1000 ml mleka początkowego na dobę lub 700-800 ml mleka następnego, bowiem zawiera ono już dostateczne ilości witaminy D. Profilaktycznie należy podawać witaminę D niemowlętom, dzieciom w wieku przedszkolnym i szkolnym.

Wbrew obiegowej opinii, niemowlęta powinny przyjmować witaminę D w postaci kropli lub kapsułek doustnych również latem, pomimo, że pod wpływem słońca w skórze wydzielana jest ta witamina.