Kręgosłup i całe plecy w czasie ciąży narażone są na duże obciążenia, zwłaszcza w drugiej połowie ciąży, kiedy brzuch ma już spore rozmiary i zmienia się środek ciężkości u kobiety. To naturalne, że kręgosłup zaczyna od czasu do czasu boleć, a bóle te niestety mogą być intensywne.
Podobne dolegliwości właściwie odczuwa każda przyszła mama. Jedynie kobiety, które są cały czas aktywne fizycznie i mają stosunkowo mały brzuch, mogą uniknąć dolegliwości bólowych obejmujących kręgosłup i plecy w II połowie ciąży. Można skutecznie niwelować bóle kręgosłupa, wykonując pewne czynności, a jednocześnie powstrzymując się od innych.
Trudy II połowy ciąży
Po ukończeniu 4,5 miesiąca ciąży kobieta znajduje się na przysłowiowym półmetku oczekiwań na mające przyjść na świat dziecko. Jej ciało zaczyna wyraźnie się zmieniać. Rośnie brzuch i piersi, pojawiają się też dolegliwości charakterystyczne dla ciężarnych. Zwykle w okolicach szóstego miesiąca ciąży, kiedy macica zaczyna gwałtownie się powiększać, kobieta zauważa nagły przyrost wagi. Jeśli dotychczas nie tyła zbyt dużo, może się okazać, że w ciągu 3-4 tygodni przytyje nawet 5-6 kg. Dziecko rośnie, a wraz z nim powiększa się macica kobiety, ilość krwi i samo łożysko odżywiające płód. Wszystko to powoduje, że brzuch jest już wyraźnie widoczny i pojawia się ból kręgosłupa. Obejmują one najczęściej dolny odcinek kręgosłupa, a ciężarne narzekają na ból krzyża, który nie pozwala im na swobodne poruszanie się lub w ogóle wyklucza z jakiejkolwiek aktywności. Kręgosłup należy umiejętnie odciążyć i ćwiczyć, aby nie dopuścić do silnych bólów.
Pomimo, że w ciąży brzuch rośnie i dla wielu pań jest obiektem dumy, nie należy go wypinać. Sprawia to, że górna część ciała wygina się nadmiernie w tył, przez co pogłębia się krzywizna kręgosłupa i zaczyna on boleć. Może to nawet prowadzić do powstawania trwałych zmian kręgosłupa.
Jak spać, aby odciążyć kręgosłup?
Rosnący brzuch powoduje nie lada trudności ciężarnym, nawet w godzinach nocnych. Muszą one układać się wygodnie do spania, nie zapominając o swoim kręgosłupie. Leżąc, ciężar ciała, wraz z rosnącym dzieckiem, powoduje zwiększenie nacisku na kręgosłup. Przy wadze 70 kg, jakie swobodnie można osiągnąć w II połowie ciąży, kręgosłup obciążony jest 25 kilogramami przy leżeniu na wznak, a przy spoczywaniu na boku – 75 kilogramami.
Spać powinnyśmy na dobrym, twardym materacu, sprężystym, który dopasuje się do krzywizny kręgosłupa. Musi dobrze podtrzymywać kręgi na całej długości kręgosłupa, ramiona czy biodra podczas leżenia. Leżąc na plecach dla zniwelowania dolegliwości bólowych możemy podłożyć poduszkę pod odcinek lędźwiowy. Przy pozycji na boku przyda się poduszka pod talią. Dodatkowo, w II połowie ciąży zaleca się ciężarnym spanie na boku z dużą poduszką włożoną pomiędzy zgięte w kolanach nogi.
Wstając z łóżka po przespanej nocy czy tylko po drzemce róbmy to powoli, spuszczając na podłogę najpierw jedną, a później drugą nogę. Zbyt szybkie podniesienie się z łóżka skutkuje często bólami w dole brzucha i zachwianiem równowagi.
Codzienne czynności
Ciąża nie jest chorobą, ale należy powiedzieć, że jest to szczególny okres w życiu każdej kobiety. Musi ona przygotować się na wiele niedogodności i wiedzieć, jak im zapobiegać. Nie może żyć dokładnie tak, jak dotychczas. Rosnący brzuch w II połowie ciąży powoduje, że codzienne czynności stwarzają pewne problemy.
W celu zniwelowania bólów kręgosłupa warto codziennie spacerować – nawet jeśli pogoda nie dopisuje, można wybrać najcieplejszy okres w ciągu dnia i udać się na krótki spacer. Pamiętajmy przy tym, aby zimą i jesienią, kiedy na chodnikach może być ślisko, zakładać wygodne, antypoślizgowe obuwie. Ciężarnym zasadniczo odradza się chodzenie w butach na wysokim obcasie. Jeśli już chcemy mieć obcas, maksymalnie nie może on być wyższy niż 4 cm. Spacerować powinniśmy w nie najszybszym tempie.
Panie uwielbiają zakupy i ciąża nie jest przeciwwskazaniem do ich wykonywania. Można w razie ulewy lub mroźnej pogody wybrać się więc na spacer po galerii handlowej. Chodząc w takim miejscu postarajmy się nie nosić torebki lub wkładać do niej tylko najpotrzebniejsze przedmioty. Jeśli nie możemy jej zastąpić klasycznym plecakiem, który pozwoli na rozłożenie ciężaru równomiernie na plecach, nośmy modele torebek, które można przełożyć przez ramię. Ciężarne nie powinny też dźwigać ciężkich zakupów. Jeśli nie mają możliwości oddania toreb mężowi czy partnerowi, powinny rozłożyć je na obie ręce, aby mieć w każdej z nich takie same obciążenie.
Co ciekawe, podnoszenie ciężkich przedmiotów niekoniecznie musi powodować silne bóle kręgosłupa w ciąży. Bywa, że panie oczekujące dziecka same mają kilkuletnie dzieci, które czasem są podnoszone. Jeśli jest taka konieczność, do podniesienia ciężkiego przedmiotu lub osoby ciężarna powinna się przygotować. Należy stanąć w lekkim rozkroku i ugiąć kolana. Nie można pochylać przy tym pleców. Dziecko łapiemy pod pachy, pewnie w obie dłonie i podnosimy je, prostując kolana. Zaangażowane w dźwiganie są wyłącznie mięśnie ramion i nóg, dzięki czemu plecy są dobrze chronione.
Nawet przy długotrwałym siedzeniu czy staniu kręgosłup ciężarnej może zacząć boleć, zwłaszcza w okolicach krzyża. Przy siedzącej pracy ciężarna co około godziny powinna przerwać obowiązki i pospacerować lub wykonać proste ćwiczenia gimnastyczne. Ważne jest, aby kobieta dysponowała wygodnym krzesłem do siedzenia, o regulowanej wysokości i podnóżkiem. Należy siedzieć w wygodnej, prostej pozycji, z przedramionami opartymi na podłokietnikach i stopami ułożonymi na podłodze lub podnóżku. Krzyżowanie nóg obciąża nadmiernie kręgosłup i miednicę, a także przyczynia się do żylaków kończyn dolnych.
Stojąc zawsze starajmy się przestępować z nogi na nogę i unikać bezruchu. W ten sposób skutecznie zapobiegamy nadmiernemu napinaniu mięśni krzyża i występowaniu dolegliwości bólowych w tym miejscu.
Aby kręgosłup jak najmniej bolał powinnyśmy zadbać o dobrą dietę w ciąży. Im mniej przytyjemy, tym mniejsze dolegliwości ze strony kręgosłupa będą nas dotykać. Optymalnie jest przytyć 10-12 kg w ciągu całej ciąży.